PAKISTAN – Imran Khan secara rasminya telah diberhentikan sebagai Perdana Menteri (PM) Pakistan pada Ahad (10 April). Seramai 174 ahli parlimen menyokong usul undi tidak percaya terhadap bekas pemain kriket berusia 69 tahun itu.
Beliau mencipta sejarah sebagai perdana menteri yang digulingkan melalui undi tidak percaya. Khan telah memegang jawatan sejak 2018.
Mengapa ini berlaku?
Khan digulingkan selepas seminggu yang ‘panas’ di parlimen. Ini berkaitan dengan ekonomi.
Beliau dianggap tidak cekap dalam menguruskan ekonomi negara di tengah-tengah pandemik Covid-19…
Pakistan mencatatkan inflasi dua angka yang tinggi, yang mendominasi sebahagian besar tempoh perkhidmatannya.
“Bukan itu sahaja, dasar beliau mengumumkan pemotongan harga bahan api dan elektrik domestik di tengah-tengah kenaikan harga global telah menjadi masalah.”
Langkah ini menambah tekanan lagi kepada defisit fiskal Pakistan, yang mempunyai masalah kronik, apatah lagi imbangan perdagangan.
Minggu lalu Rupee Pakistan (PKR) juga jatuh ke paras terendah dalam sejarah berbanding dolar AS. Bank pusat Pakistan, State Bank of Pakistan, juga menaikkan kadar faedah secara mendadak dalam mesyuarat tergempar.
“Sebahagian daripadanya adalah situasi yang mereka warisi daripada kerajaan terdahulu dan sebahagian daripadanya sudah tentu Covid-19,” kata Shahrukh Wani, seorang ahli ekonomi di Sekolah Kerajaan Blavatnik Universiti Oxford.
“Tetapi … pembaharuan tidak pernah dilakukan.” Tambahnya.
Sokongan tentera untuknya juga telah hilang. Khan dikatakan berselisih dengan tentera berhubung pelantikan penting dan dasar luar negara.
Ini telah terbukti sejak Oktober 2021. Pada masa itu, ketegangan awam-tentera meletup di khalayak ramai apabila Khan cuba mengekalkan Leftenan Jeneral Faiz Hameed sebagai ketua pengintip tentera, menolak calon ketua komander Jeneral Qamar Bajwa.
Jeneral Bajwa mencadangkan Leftenan Jeneral Nadeem Anjum. Walaupun Ajnum akhirnya dilantik sebagai ketua pengarah perisikan yang baru, ini telah merenggangkan hubungan silaturahim yang asalnya.
Apatah lagi, keputusan Khan untuk pergi ke Rusia untuk bertemu Presiden Vladimir Putin beberapa jam selepas Moscow menyerang Ukraine. Ini menyebabkan beliau dikritik lebih hebat.
Khan sendiri menggesa bantahan terhadap keputusan parlimen itu. Malah beliau menyeru penyokongnya untuk berdemonstrasi.
“Saya memberitahu semua penyokong saya di seluruh Pakistan, pada hari Ahad, selepas solat Isyak, anda semua mesti keluar dari rumah anda dan membantah secara aman terhadap kerajaan import yang cuba berkuasa,” katanya dalam satu ucapan.
Beliau juga yakin bahawa undi tidak percaya di parlimen adalah konspirasi yang dipimpin oleh Amerika Syarikat (AS). Menurutnya ada surat diplomatik AS yang memberi amaran untuk memecatnya sebagai PM.
Sehingga hari ini, belum diketahui siapa PM baru Pakistan. Tetapi ahli politik pembangkang Shehbaz Sharif, adik kepada bekas PM Nawaz Sharif, telah mengemukakan dirinya, dalam laporan Reuters baru-baru ini.
“Pagi yang baru telah bermula… Pakatan ini akan membina semula Pakistan,” katanya kepada parlimen.
Sharif sendiri selama bertahun-tahun berkhidmat sebagai Ketua Menteri Wilayah Punjab. Parti Khan sendiri telah mengemukakan bekas menteri luar sebagai calon.
Menurut penganalisis politik tempatan, ekonomi akan kekal sebagai cabaran serius bagi kerajaan baharu. Masalah ekonomi sudah berakar umbi.
“Cabaran ekonomi Pakistan begitu teruk sehingga tidak akan ada penyelesaian segera – bertentangan dengan apa yang diharapkan ramai,” kata penganalisis ekonomi politik tempatan Hasan Askari Rizvi.
Sementara itu sebilangan penduduk menyokong penggulingan Khan.
“Saya gembira dengan apa yang berlaku kepada kerajaan Khan,” kata Muhammad Aqeeb, seorang jurujual kedai runcit berusia 30 tahun di Aabpara, pasar tertua di Islamabad.
“Gaji saya Rs 30,000 (sekitar Rp. 2.3 juta) tetapi kehidupan tidak pernah sesukar ini sejak empat tahun lalu,” kata Aqeeb.
“Apa yang penting bagi kami adalah makanan di atas meja, dan bukannya konspirasi,” kata pesara tentera Zahoor Ahmad, 60.
