KOTA KINABALU: Timbalan Ketua Menteri I, Datuk Seri Dr Jeffrey Kitingan, menyatakan sokongan penuh terhadap pendirian bekas Peguam Negara Sarawak, Dato’ Sri JC Fong, mengenai kedaulatan Sarawak serta hak milik tanah dan sumber petroleum serta gas di dasar laut pelantar benua negeri itu.
“Saya berpandangan bahawa kedaulatan dan hak Sabah ke atas wilayahnya sendiri—termasuk pelantar benua serta semua sumber petroleum dan gas—adalah sama seperti hak Sarawak,” katanya dalam satu kenyataan.
Beliau menegaskan bahawa Sabah dan Sarawak berpandukan Perintah dalam Majlis 1954, yang dikeluarkan oleh Ratu Elizabeth II, yang memperluaskan sempadan kedua-dua negeri dari kawasan pasang surut hingga ke pelantar benua masing-masing. Sempadan ini telah diakui sebelum Hari Malaysia 1963 dan dimasukkan dalam Perkara 1(3) Perlembagaan Persekutuan.
“Sejak 1954, tanah di Sabah dan Sarawak—termasuk pelantar benua dan sumber di bawahnya—sudah menjadi hak Kerajaan Negeri masing-masing,” jelasnya.
Jeffrey turut merujuk kepada Seksyen 24 Ordinan Tanah Sabah, yang secara jelas menyatakan bahawa petroleum dan gas adalah hak milik Kerajaan Negeri Sabah.
“Kerajaan Sabah, yang diketuai oleh Ketua Menteri, mempunyai kuasa untuk memberikan lesen bagi penerokaan, pengeluaran, dan pengangkutan sumber ini berdasarkan syarat yang ditetapkan.
“Pada tahun 1969, Ketua Menteri ketika itu, Tun Mustapha, telah menandatangani enam perjanjian eksplorasi dan pengeluaran minyak dengan syarikat antarabangsa, yang memberikan Sabah royalti sebanyak 12.5 peratus.”
Namun, katanya, selepas Sabah mula menghasilkan minyak pada 1975/1976, Ketua Menteri pada ketika itu telah menandatangani perjanjian dengan Petronas pada 14 Jun 1976, yang mengurangkan bahagian Sabah kepada bayaran tunai 5 peratus.
“Menurut Hansard Dewan Undangan Negeri Sabah Disember 1976, kita hanya menerima RM20 juta untuk bahagian 5 peratus, manakala Petronas dan Kerajaan Persekutuan mengambil RM380 juta, iaitu 95 peratus daripada hasil tersebut.
“Keadaan ini menunjukkan betapa besar kerugian kewangan yang ditanggung Sabah sejak sekian lama,” katanya.
Justeru, Jeffrey menegaskan bahawa hak Sabah terhadap sumber petroleum dan gas adalah sama seperti Sarawak, dan oleh itu, negeri ini berhak menerima manfaat yang setara daripada Petronas.
“Apa sahaja keistimewaan yang diberikan kepada Sarawak oleh Petronas sepatutnya turut diberikan kepada Sabah—tidak lebih, tidak kurang,” tegasnya.
